Organizacja społeczna to w rozumieniu polskiego Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA) organizacja zawodowa, samorządowa, spółdzielcza, stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna.

Organizacja społeczna w przypadku spełnienia określonych przesłanek jest uprawniona do wzięcia udziału w postępowaniu administracyjnym, postępowaniu sądowoadministracyjnym, postępowaniu cywilnym (organizacje pozarządowe) lub postępowaniu karnym.

Rodzaje organizacji społecznych

Mianem organizacji społecznych określa się organizację zawodową, samorządową, spółdzielczą, stowarzyszenia lub inne organizacje społeczne:

organizacje zawodowe – związki zawodowe i związki zawodowe rolników,
organizacje samorządowe – fundacje, samorządy gospodarcze, samorządy narodowościowe, samorządy wyznaniowe, samorządy zawodowe, ubezpieczeniowe samorządy gospodarcze,
organizacje spółdzielcze – spółdzielnie,
stowarzyszenia – rejestrowe i zwykłe,
inne – np. Polski Czerwony Krzyż.

W postępowaniu administracyjnym

Formy udziału
Organizacja społeczna może uczestniczyć w postępowaniu administracyjnym w wielorakich formach. Organizacja może występować w postępowaniu jako strona lub jako uczestnik na prawach strony. Może także sprawować funkcje organu administracji publicznej. Organy organizacji społecznych zalicza się do organów administracji publicznej, jeżeli wykonują zadania zlecone z zakresu tejże administracji publicznej.
Sprawowanie funkcji organu administracji publicznej

Organizacja społeczna może występować w obrocie administracyjnoprawnym jako organ administrujący. W tym sensie, organizacja społeczna działa jako organ administracji publicznej.

Organami wyższego rzędu w stosunku do organizacji społecznych są odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku – organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością. Organami naczelnymi w stosunku do organów organizacji społecznych są naczelne organy tych organizacji, a w razie braku takiego organu – Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący zwierzchni nadzór nad ich działalnością.
Organizacja społeczna jako strona

Kodeks postępowania administracyjnego stanowi, że stroną w postępowaniu administracyjnym jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronami mogą być również organizacje społeczne – również jednostki nieposiadające osobowości prawnej. Stąd, organizacja społeczna jest uprawniona do występowania w postępowaniu administracyjnym jurysdykcyjnym w charakterze strony.
Organizacja społeczna jako uczestnik na prawach strony
Organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby wystąpić z żądaniem wszczęcia postępowania lub dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Oba te wymogi muszą zostać spełnione łącznie. Ich wystąpienie powinno zostać należycie uzasadnione we wniosku o dopuszczenie organizacji społecznej do udziału w sprawie